Διατροφή των Σπαρτιατών

Γεύματα
Συνήθως τα γεύματα ήταν δύο. Το πρώτο απαρτιζόταν από ψάρι, όσπρια ή έναν εύκολο και απλό συνδυασμό τροφών όπως ψωμί, τυρί, ελιές, αυγά, ξηρούς καρπούς και φρούτα. Το βασικό γεύμα της ημέρας ήταν το βραδινό, το δείπνο, το οποίο αποτελούσε το κύριο γεύμα μιας και ήταν συνδυασμένο με το συμπόσιο και τη φιλική συντροφιά. Οι Αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν τη συντροφιά κατά τη διάρκεια του δείπνου και δεν τους άρεσε να τρώνε μόνοι τους. Η γενικά αποδεκτή άποψη ήταν ότι το να τρώει κανείς μόνος του δεν σημαίνει ότι γευματίζει αλλά ότι απλά γεμίζει το στομάχι του.

Ορεκτικά και κυρίως πιάτα
Στην Αθήνα ένα γεύμα δεν άρχιζε ποτέ με σούπα. Αν και οι σούπες θεωρούνταν υγιεινά και θρεπτικά φαγητά (λέγεται πως το φαγητό που προτιμούσε ο Ηρακλής ήταν ζωμός από μπιζέλια) ήταν ταυτόχρονα το φαγητό της πλέμπας και γι’ αυτό σ’ ένα κυριλέ τραπέζι με καλεσμένους δεν ταίριαζε να προσφέρεις κονσομέ.

Πρωινό
Το αρχαιοελληνικό μπρέκφαστ ονομαζόταν συνήθως «άριστον» και είχε σαν βάση το ψωμί, («μάζα» από κριθάρι για το λαό, «άρτο» από σιτάρι για τους πλούσιους) βουτηγμένο σε ανέρωτο κρασί. Μάλιστα, οι Αρχαίοι μας ξεκινούσαν τη μέρα με κρασάκι και μάλιστα χωρίς νερό, ενώ άλλες συνηθισμένες πρωινές τροφές ήταν τα ξερά σύκα, τα αμύγδαλα, τα καρύδια και οι άλλοι ξηροί καρποί. Το συνηθισμένο πρωινό ρόφημα, το αντίστοιχο του καφέ ας πούμε, ήταν ο «κυκεών», ένα μείγμα κρασιού, τριμμένου τυριού και κριθάλευρου. (Άστο καλύτερα… ) Έπιναν και οι αρχαίοι γάλα, κυρίως κατσικίσιο και το άλλο αγαπημένο τους ρόφημα, κάτι σαν το τσάι αυθαιρέτως παραλληλίζουμε εμείς, ήταν ένα είδος υδρόμελου που το παρασκεύαζαν από χλιαρό νερό και μέλι. 

Επιδόρπια
Ως επιδόρπια σέρβιραν νωπούς και ξηρούς καρπούς, αλατισμένα αμύγδαλα, τυρί, σκόρδα, κρεμμύδια, γλυκές και αλμυρές πίτες, που ήταν το καύχημα της Αττικής. Οι πίτες αυτές ήταν φτιαγμένες από μέλι, τυρί και λάδι. Ιδιαίτερα δημοφιλές ήταν ένα πιάτο που ονομαζόταν «μυτλωτός,» που δεν ήταν άλλο από μια πίτα με τυρί ανακατεμένο με μέλι και σκόρδα. Όλα συστατικά φυσικά και υγιεινότατα και με πολλαπλές θεραπευτικές ιδιότητες, όπως για παράδειγμα το σκόρδο που αποτελεί ακόμα και σήμερα δόκιμο τρόπο καταπολέμησης της αρτηριακής πίεσης. Για να συνοδεύσουν τα επιδόρπιά τους, έπιναν γλυκό κρασί, που είχε άρωμα λουλουδιών και το οποίο αποκαλούσαν «το γάλα της Αφροδίτης.»
           Γιώργος Π.Στ1